|
|
|
Wokół projektu  |
|
Zasoby internetowe |
|
Słowenia
Slovenija
- Republika Słowenii - Republika Slovenija
Teatr
Pierwsze
przedstawienia w Słowenii pokazywano na pocz. XVII w. w Lublanie
w gimnazjum jezuitów. W XVII i XVIII w. grano łac. i niem.
misteria; pierwsze słoweń., napisane przez zakonnika Romualda,
wystawiono w Škofjej Loce 1721. Świecki teatr w Słowenii
rozwinął się w 1 poł. XVII w., gdy na występy zaczęły
przyjeżdżać obce zespoły wędrowne; niem. i wł. występowały na
dworze ks. Auersperga, a także na ulicach i placach Lublany
oraz innych miast. W 1765 rozpoczął działalność pierwszy stały teatr
w Lublanie; występowali w nim austr. i niem. aktorzy;
wystawiano dramaty A. Ifflanda, A. von Kotzebuego, a na pocz. XIX w.
F. Schillera i W. Szekspira. W 1861-67 zaprezentowano ok. 20
przedstawień (gł. przekłady obcych dramatów) w czytelniach
Lublany, Mariboru, Celju, Goricy; 1867 przy czytelni w Lublanie
powstało Tow. Dramatyczne, które zajmowało się przygotowywaniem
przedstawień (grano sztuki pisarzy słoweń., gł. komedie J. Ogrinca, F.
Celestina, J. Kersnika, J. Alešovca); wydawało także dramaty słoweń.
(seria «Słoweńska Talia») i założyło szkołę dram., którą
1869-79 kierowała aktorka D. Odijeva, a od 1885 aktor i reżyser
I. Borštnik. Towarzystwa Dram. powstawały także w innych miastach:
w Trieście (1902), Mariborze (1909), Celju (1911) i Ptuju
(1912). W 1892 został otwarty w Lublanie Słoweński Teatr Narodowy,
pierwszy w Słowenii teatr zaw.; na jego scenie rozpoczęło występy
pierwsze pokolenie słoweń. aktorów: Borštnik, S. Borštnik-Zvonarjeva,
A. Danilo, A. Danilova, H. Nučič, M. Skrbinšek, L. Drenovac; grano
sztuki pisarzy słoweń.: I. Cankara, J. Vošnjaka, E. Gangla, E. Kristana,
L. Kraighera. Podczas I wojny świat. nastąpił kryzys w teatrze słoweń.;
cenzurowano repertuar (grano gł. sztuki rozrywkowe), ograniczono środki
finansowe, co spowodowało obniżenie poziomu artystycznego.
W
latach 20. odrodziło się życie teatr.; w Słoweńskim Teatrze
Narodowym pracowali wybitni aktorzy (I. Levar, Skrbinšek, M. Danilova, M.
Vera) i reżyserzy (O. Šest, C. Debevec, B. Stupica, B. Gavella);
wieloletnim jego dyrektorem (1919-23 i 1925-43) był słoweń. poeta
i dramatopisarz P. Golia, który wprowadził do repertuaru dramaty
Szekspira (w przekładach O. Župančiča) i wielu dramatopisarzy współcz.
(Župančič, S. Grum, M. Krleža). Po zakończeniu II wojny świat. w teatrach
Lublany wystawiano gł. klas. dramaty rodzime i obce; w poł.
lat 50. powstawały teatry eksperymentalne, preferujące teatr absurdu;
wiele awangard. zespołów rozpoczęło występy w latach 70., np.
Glej i Pekarna w Lublanie.
Współcześnie
istnieje w Słowenii kilkanaście teatrów zaw.; gł. ośrodkami życia
teatr. są: Lublana, Maribor, Celje, Nova Gorica; działa także kilkanaście
scen amatorskich. Wśród reżyserów wyróżniają się: M. Korun, Z. Šedlbauer,
D. Jovanović, wśród aktorów: Š. Drolc, V. Juvan, D. Počkaj, P. Babič,
R. Polič.
|
