|
|
|
Wokół projektu  |
|
Zasoby internetowe |
| |
|
Macedonia
Makedonija
- Republika Macedonia - Republika Makedonija (ang. FYROM)
Literatura
Swe
tradycje wywodzi z piśmiennictwa staro-cerkiewno-słowiańskiego
(tzw. szkoła ochrydzka na przeł. IX i X w., której twórcą
był uczeń Cyryla i Metodego, Klemens - Kliment Ochrydzki). Po
wiekach kontynuacji średniowiecznej literatury religijnej, wywodzącej się
z kręgu kultury bizantyjskiej i zastoju spowodowanego niewolą
turecką, w XIX w. pojawili się budziciele słowiańskiej świadomości
narodowej. Podejmowali oni próby literackie, nawiązując do rodzimego
folkloru (bracia D. i K. Miladinovowie, K. Šapkarev, M. Cepenkov) i posługując
się miejscowymi dialektami (K. Miladinov, R. Ž inzifov, G. Prličev).
Kontynuatorami tej tradycji byli autorzy dramatów obyczajowych (V.
Iljoski, A. Panov, R. Krle), tworzący w okresie międzywojennym.
Za
prekursorów współczesnej poezji macedońskiej są uważani K. Racin i K.
Nedelkovski, obaj związani z ruchem lewicowym przełomu lat 30. i 40.
Powstanie po II wojnie światowej Republiki Macedonii w ramach
Federacyjnej Ludowej Republiki Jugosławii, oficjalne uznanie narodowości
macedońskiej oraz kodyfikacja języka literackiego (1945) stworzyły możliwości
szybkiego rozwoju literatury macedońskiej, o której kształcie
zadecydował przede wszystkim jedyny wzorzec rodzimej tradycji kulturowej
- folklor, a także presja panującej ideologii - socjalistyczne treści
i socrealistyczna forma, w latach 50. ustępująca tendencjom
zbliżonym do współczesnych nurtów literatury światowej. Ogólną cechą
charakterystyczną młodej jeszcze literatury macedońskiej jest
podejmowanie tematów związanych z historią kraju oraz stałe
potwierdzanie prawa do własnej odrębności narodowej.
Najważniejsze
miejsce w literaturze macedońskiej zajmuje poezja, głównie
liryczna (A. Šopov, S. Janevski, B. Koneski, G. Todorovski, M. Matevski,
R. Pavlovski, B. Gjuzel, P. Andreevski, A. Vangelov, E. Kletnikov). Proza,
początkowo opowiadania, później także powieści, rozwijała się
bujniej w drugiej połowie lat 50. (S. Popov, Janevski, V. Maleski,
J. Leov). Twórcą, który odegrał czołową rolę w procesie
modernizacji prozy macedońskiej był Janevski. Uprawiał on wielką epikę
powieściową (tak jak M. Fotev i T. Georgijevski). Techniką skazu
posługiwał się Ž. Čingo, a także Andreevski. Do europejskiej
tradycji nadrealistycznej nawiązywał w swych wierszach i opowiadaniach
V. Urošević. Rozwój macedońskiego dramatopisarstwa przebiegał od
tradycyjnego dramatu obyczajowego (V. Iljoski, T. Arsovski) i polit.
(K. Čašule) po inspirowane osiągnięciami współczesnego teatru światowego
sztuki o tematyce historycznej i politycznej (G. Stevanovski, J.
Plevneš), które w latach 80. znalazły się na scenach całej Jugosławii.
|
